Mijn boek is geschreven door Paul Theroux, meer dan 20 jaar geleden, het kreeg de titel “China per trein” en het is ijskoud. Ik zit op de trein en “China per trein” ligt in mijn plastic zakje van de Spar, bovenop een doosje met mijn bevroren middagmaal: homemade waterzooi.
Bovenop het boek: mijn knalgele sjaal, rode wollen handschoenen en een mutsje waarmee ik eruitzie als een Parisienne maar ondanks alles toch nog kou lijd. Schoonheid doet kou lijden. De lucht buiten bijt. Maar morgen zullen er magische witte vlokken uit de lucht vallen, en die gedachte troost.
Naar buiten kijken troost ook, in de trein. Dat vindt Theroux, en dat vind ik ook. Ik heb geen rijstvelden in Kanton of grijze voorsteden van Peking als uitzicht, maar het traject Antwerpen-Brussel is ook niet mis. Rond deze tijd van het jaar krijg ik bij heldere hemel elke dag een pracht van een zonsopgang cadeau. Dan kijk ik bijna gans de rit naar links, genietend van de weidse Vlaamse velden, bedekt met witte rijp en voorzichtige, gouden zonnestralen.
Ik ben de enige. Of zo lijkt het toch. Generation heads down doet niet eens aan dommelen, maar plakt zijn blik steevast vast aan zijn 4 of 5 inch virtueel vertier. Pendelaars vullen hun hoofden als makke schapen met meningen en nieuws, in het beste geval. Of ze manoeuvreren zich vingervlug voorbij een volgende rij juwelen of de uitbreiding van hun virtuele boerderij. Hoera, level 52.
Rechtspringen, denk ik dan. Roepen: “Hé, kijk eens hoe mooi!” Ik zoek de blik van een medependelaar, iemand die ook zit te genieten en met wie ik een glimlach kan delen, een moment van klein dagelijks geluk. Ik vang bot, telkens weer, en ik weet op voorhand dat ik bot zal vangen.
’s Middags zie ik het weer. Twee jonge gasten doen op het werk een herstelling, iets met elektriciteit en een leercontract. Ze zitten tijdens de middagpauze tegenover elkaar aan tafel. Ik observeer hen nieuwsgierig terwijl mijn waterzooi in de microgolf staat te ontdooien. Muziek in de oortjes, elk de eigen smartphone in de vingers. Hun blik verlaat het schermpje niet. Woordeloos. Zielloos. Inspiratieloos. En ik ben even sprakeloos.
Ik observeer en kan maar één harde conclusie trekken. Smartphone-gebruikers missen telkens weer een stukje leven wanneer ze hun blik aan het scherm vastklikken. Ook al vinden ze van zichzelf dat hun gedrag niet asociaal is. ’t Is toch maar even tijdens de verveling tegen het wachten, toch? Handig om even de krant en je mails te lezen, toch? Wel: begin zo stilaan toch maar eens uit te rekenen hoeveel spontane ontmoetingen, hoeveel vriendelijke blikken van vreemde mensen en hoeveel kleine verrassingen je intussen al gemist hebt.
Doe met mij mee: kijk eens naar links, en hef je hoofd weer op. Ik verzeker je dat we het dan allemaal wat warmer krijgen op de trein. Voor waterzooi heb je een microgolf nodig, maar mensen ontdooien kan zomaar met een glimlach.
313 keukenverhalen 